5 – Fluorouracil: Công dụng, cách dùng và tác dụng phụ

Mục lục [ Ẩn ]
Việc sử dụng các loại thuốc hóa trị đem đến cho nhiều bệnh nhân ung thư cảm giác lo lắng, sợ sệt do những tác dụng phụ mà chúng có thể gây ra, trong đó có 5 – Fluorouracil.
Tuy nhiên, nếu bạn nắm rõ những thông tin của các loại thuốc này sẽ giúp bạn không những nâng cao hiệu quả điều trị bệnh mà còn giúp giúp bạn hạn chế những tác dụng phụ này. Mời bạn cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
Thuốc 5 - Fluorouracil

1. Tác dụng của 5 – Fluorouracil là gì?

5 – Fluorouracil là thuốc điều trị ung thư với tên biệt dược là Adrucil, và được sử dụng để điều trị ung thư đại tràng, trực tràng, vú, dạ dày và ít có tác dụng với bệnh ung thư buồng trứng, cổ tử cung, bàng quang, gan và tụy.

Dạng bào chế: dung dịch tiêm, thuốc chữa ung thư này được sử dụng với các hàm lượng: 500 mg/10 mL; 2,5 g/50 mL; 5 g/100 mL.

Khi đi vào cơ thể, hoạt chất này được biến đổi thành 5 – fluorouracil-2-deoxyuridin-5’-monophosphate (5-FdUMP), chất này ức chế thymidylate synthetase, làm suy giảm thymidine triphosphate (một thành phần cần thiết của quá trình tổng hợp DNA).

Nhờ đó mà ức chế quá trình sinh tổng hợp AND của tế bào ung thư, tiêu diệt tế bào ung thư.

Cấu trúc hóa học của 5 - fluorouracil
Cấu trúc hóa học của 5 - fluorouracil
sdsd

2. Liều dùng – Cách sử dụng

Cũng giống như những thuốc điều trị ung thư khác, bạn chỉ nên sử dụng 5 – Fluorouracil khisự chỉ định của bác sỹ. Tuy nhiên, bạn cũng cần biết về liều dùng và cách sử dụng của loại thuốc này để theo dõi quá trình điều trị của bản thân.

Sau đây là liều dùng của 5 – fluorouracil theo mục đích sử dụng cũng như đường dùng thuốc như sau:

Tiêm truyền tĩnh mạch: Thuốc này được sử dụng với liều 5 – 15 mg/kg trong 300 – 500ml Glucose 5% với tốc độ 40 giọt/phút trong 4 giờ x 5 ngày hoặc truyền trong 30 – 60 phút truyền liên tục trong 24 giờ. Liều hàng ngày được truyền liên tiếp cho đến khi xuất hiện độc tính hoặc cho đến khi được 12 – 15 g cho  1 đợt điều trị.

Tiêm truyền động mạch: 5 – fluorouracil được tiêm truyền động mạch với liều 5 -15 mg/kg/ngày pha trong 20 – 100 ml Glucose 5% x 10 -20 ngày. Theo các bác sỹ điều trị ung thư, vị trí truyền thuốc vào vùng động mạch cấp máu cho khối u sẽ cho hiệu quả cao hơn khi dùng đường toàn thân thông qua truyền tĩnh mạch

Kết hợp với các thuốc hóa trị hoặc xạ trị khác: với liều lượng tương tự như khi tiêm truyền động mạch, sự phối hợp này cho hiệu quả cao trong một số loại tổn thương di căn ở phổi và có tác dụng giảm đau cho những trường hợp tái phát không thể phẫu thuật được.

>>> TIN HOT: ngày càng có nhiều loại thuốc chữa trị ung thư mới được tìm ra, mời các bạn cùng tìm hiểu trong bài viết: Thuốc chữa ung thư mới nhất

3. Các tác dụng phụ khi sử dụng thuốc 5 – Fluorouracil

Theo trung tâm quốc gia về thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc, thì 5 – Fluorouracil là thuốc có độc tính cao, chỉ số điều trị rất thấp, có thể gây tổn thương trên tim không hồi phục được nên chỉ được dùng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sỹ có kinh nghiệm và chuyên môn cao về hóa trị liệu.

5-fluorouracil gây nhiều tác dụng phụ trên tim
5 - fluorouracil gây nhiều tác dụng phụ trên tim

Để đảm bảo an toàn và hạn chế những rủi ro cho sức khỏe của người bệnh, bác sỹ thường khuyên bệnh nhân nên nằm điều trị tại bệnh viện và theo dõi những tác dụng phụ có thể xảy ra với bệnh nhân như:

Các tác dụng phụ hay gặp

  • Tiêu chảy
  • Ợ nóng
  • Vết loét trong miệng và trên môi
  • Buồn nôn và nôn
  • Giảm bạch cầu sau mỗi lần điều trị
  • Độc tính trên tim (khoảng 20%): Đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim.

Các tác dụng phụ ít gặp

  • Xuất huyết dạ dày và ruột.
  • Dị ứng khắp cơ thể
  • Đau đầu, rung giật nhãn cầu.
  • Da bị mất nước (khô da), tăng sự nhạy cảm của da với ánh sáng và môi trường bên ngoài.
  • Chảy máu cam, viêm tĩnh mạch huyết khối.

Ngoài ra cần rất thận trong khi kết hợp 5 – Fluorouracil và leucovorin sử dụng cho người bệnh lớn tuổi, người bệnh bị suy nhược cơ thể, các bệnh nhân dùng phóng xạ liều cao vì họ là những đối tượng rất nhạy cảm với độc tính của 5 – Fluorouracil.

Trước khi sử dụng thuốc này cho bệnh nhân ung thư, các bác sỹ sẽ xét nghiệm máu để xác định số lượng bạch cầu hoặc tiểu cầu của bệnh nhân.

Nếu số lượng bạch cầu dưới mức 3500/mm3 hoặc số lượng tiểu cầu nhỏ hơn 100000/mm3 thì không được sử dụng thuốc.

Nếu số lượng bạch cầu giảm dưới 2000/mm3 thì người bệnh cần được đưa vào khu vực đặc biệt kể kiểm soát tránh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn

Bên cạnh đó, để hạn chế các tác dụng phụ trên tim của 5 – Fluorouracil, các bác sỹ thường cho bệnh nhân chẹn beta, chẹn kênh calci hoặc nitrat để làm giảm nguy cơ tác dụng không mong muốn.

>>>Nhiều loại thuốc ung thư đang được bác sĩ kê đơn, mời bạn tham khảo một số loại thuốc như: Carboplatin, Nivolumab

 

sdsd

4. Các tương tác của thuốc 5 – Fluorouracil

Việc sử dụng 5 – Fluorouracil cần hết sức thận trọng do loại thuốc có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác cũng như một số loại thực phẩm. Do vậy, bạn cũng cần nên biết về những loại tương tác này để thông báo cho bác sỹ điều trị khi phát hiện những biểu hiện bất thường.

4.1. Tương tác của 5 – Fluorouracil với các loại thuốc khác

Theo thống kê của trang web hàng đầu của thế giới về các loại thuốc được sử dụng trong y học thì 5 – Fluorouracil có thể tương tác với 198 thuốc khác nhau, trong đó:

  • 43 tương tác thuốc ở mức độ nặng.
  • 137 tương tác ở mức độ vừa.
  • 18 tương tác ở mức độ nhẹ

Dưới đây là một số loại thuốc cụ thể gây tương tác với 5 – Fluorouracil như:

Adalimumab tương tác với 5 – fluorouracil: Khi sử dụng cùng lúc adalimumab cùng với fluorouracil có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng. Bạn hãy thông báo ngay với bác sĩ nếu thấy xuất hiện những triệu chứng của nhiễm trùng như sốt, tiêu chảy, đau họng, đau cơ, khó thở, đờm, giảm cân, lở loét và đau hoặc rát trong khi đi tiểu.

Deferiprone tương tác với 5 – fluorouracil: Deferiprone có thể làm giảm số lượng bạch cầu và ảnh hưởng tới chức năng tủy xương khi sử dụng kết hợp với các loại thuốc khác như fluorouracil.

Mitomycin tương tác vớitác với 5 – fluorouracil: Việc sử dụng cùng lúc 2 loại thuốc này là gia tăng nguy cơ mắc hội chứng huyết tán tăng ure máu.

Đây là một rối loạn trong đó các tế bào hồng cầu bị phá hủy bởi các chất độc hại do nhiễm trùng. Các tế bào hồng cầu bị hư hỏng có thể làm tắc nghẽn hệ thống lọc trong thận và gây suy thận. Bạn có thể cần điều chỉnh liều hoặc theo dõi thường xuyên hơn bởi bác sĩ để sử dụng an toàn cả hai loại thuốc.

4.2. Tương tác của 5 – Fluorouracil với một số loại thực phẩm

Các loại thực phẩm có chứa axit folic (bông cảnh xanh, súp lơ, bí đao, các loại đậu, chuối, cam, chanh bưởi…) có thể làm tăng tác dụng phục của 5 – Fluorouracil. Do vậy, bạn cần trao đổi và tham khảo ý kiến của bác sỹ trong quá trình bệnh bằng 5 – Fluorouracil có thể sử dụng hay cần tránh loại thực phẩm này không nhé.

Mong rằng qua những thông tin mà bài viết về thuốc hóa trị ung thư 5 – Fluorouracil đã giúp bạn có thể nhiều kiến thức bổ ích về loại thuốc này và phát hiện sớm những tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra. Chúc bạn sẽ có thời gian điều trị thành công và gặp nhiều điều tốt đẹp nhất.

sdsd

Dược sỹ: Hạnh Ly

Xếp hạng: 3 (3 bình chọn)

Kinh nghiệm điều trị bệnh ung thư