Ung thư tuyến cận giáp là thể ung thư hiếm gặp, chính vì lẽ đó mà nhiều người chưa thật sự hiểu rõ về nó. Vậy ung thư tuyến cận giáp là gì? Nguyên nhân mắc bệnh? Triệu chứng, cách chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa ung thư tuyến giáp ra sao?.... Mời bạn đọc theo dõi bài viết để có góc nhìn tổng quan nhất về căn bệnh này:
Ung thư tuyến cận giáp là gì?
Tuyến cận giáp là một tuyến nội tiết của cơ thể bao gồm 4 tuyến nhỏ nằm ở vùng cổ kế bên tuyến giáp. Tuyến cận giáp tiết ra hormon PTH – loại hormon có khả năng điều hòa nồng độ calci trong máu.
Vậy ung thư tuyến cận giáp là gì? Ung thư tuyến cận giáp là tình trạng tế bào tại tuyến cận giáp tăng sinh mất kiểm soát, từ đó hình thành các khối u ác tính có khả năng di căn. Tế bào ung thư tuyến cận giáp có thể phát triển ở một trong bốn tuyến cận giáp.
Một số thông tin về dịch tễ
Ung thư tuyến cận giáp là loại ung thư hiếm gặp, ước tính chỉ khoảng chưa đến 100 ca mắc mới tại Mỹ mỗi năm. Bệnh thường được chẩn đoán ở những người trên 30 tuổi.
Tỷ lệ sống sót trên 5 năm của bệnh nhân ước tính là khoảng 88% và tỷ lệ sống sót trên 10 năm là khoảng 49%.
Nguyên nhân của ung thư tuyến cận giáp
Hiện nay, nguyên nhân của bệnh lý ung thư tuyến cận giáp vẫn chưa được làm rõ đặc biệt khi nó lại là một thể ung thư hiếm gặp.
Các bác sĩ cho rằng yếu tố di truyền có khả năng làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến cận giáp như có người thân mắc chứng cường tuyến cận giáp hoặc hội chứng đa u nội tiết.
Ngoài ra với các bệnh nhân đã từng xạ trị ở vùng đầu và cổ cũng được coi là nhóm có nguy cơ cao phát triển ung thư tuyến cận giáp.
Triệu chứng của ung thư tuyến cận giáp
Tuyến cận giáp có vai trò điều hòa lượng calci trong máu, do vậy các triệu chứng thường thấy ở bệnh nhân ung thư tuyến cận giáp là hội chứng tăng calci huyết tương. Có thể liệt kê các triệu chứng điển hình của ung thư tuyến cận giáp như:
- Mệt mỏi, kiệt sức
- Cảm giác buồn nôn, nôn
- Mất cảm giác ngon miệng
- Sút cân không rõ nguyên nhân
- Khát nước
- Tiểu tiện nhiều lần
- Táo bón
- Đau bụng dai dẳng, loét dạ dày
- Nổi u cục ở cổ, khó nuốt, giọng nói thay đổi
- Đau xương, xương giòn và dễ gãy
Chẩn đoán ung thư tuyến cận giáp
Ung thư tuyến cận giáp có thể được chẩn đoán thông qua các phương pháp sau:
- Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám và hỏi bệnh nhân về những triệu chứng lâm sàng mà bệnh nhân đang mắc phải cũng như tiền sử gia đình để khoanh vùng chẩn đoán (Bao gồm một số triệu chứng đã được chúng tôi liệt kê ở phần trên)
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Đây là biện pháp chẩn đoán giúp bác sĩ phát hiện những bất thường xảy ra ở tuyến cận giáp. Các xét nghiệm này sẽ cho ra kết qua nồng độ calci và hormon PTH trong máu. Dựa và kết quả nhận được và các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể hướng tới chẩn đoán có u tuyến cận giáp hay không. Thông thường khi chỉ số PTH gấp đôi bình thường và chỉ số calci huyết vượt 13-14 mg/dL thì khả năng cao là bệnh nhân đang mắc ung thư tuyến cận giáp.
- Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh bao gồm: X-quang, siêu âm, chụp CT,MRI,… Các biện pháp này sẽ ghi lại hình ảnh của khối u giúp bác sĩ xác định vị trí khối u, kích thước và mật độ khối u cũng như mức độ xâm lấn của khối u tới các mô xung quanh.
- Sinh thiết: Là phương pháp lấy tế bào từ khu vực có khối u để chẩn đoán chính xác bệnh nhân có đang gặp phải bệnh lý ung thư hay là không.
Điều trị ung thư tuyến cận giáp
Các biện pháp điều trị ung thư tuyến giáp được chỉ định cho bệnh nhân sẽ tùy thuộc vào sự tiến triển của bệnh. Bệnh nhân có thể được điều trị bằng một phương pháp hoặc được chỉ định phối hợp nhiều phương pháp khác nhau. Dưới đây là một số biện pháp điều trị ung thư tuyến giáp thường được sử dụng:
Điều trị tăng calci huyết
Xuất hiện khối u tại tuyến cận giáp sẽ dẫn đến tình trạng tăng calci huyết gây nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh. Do vậy, trước khi tiến hành các phương pháp điều trị như phẫu thuật, xạ trị người bệnh cần được áp dụng điều trị tăng calci huyết hang từ đầu.
Một số thuốc thường được bác sĩ chỉ định như: biphosphonate, calcitonin, gallium nitrate,…
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp phổ biến nhất để điều trị ung thư tuyến cận giáp. Bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ tuyến cận giáp có chứa tế bào ung thư, phần tuyến cận giáp nằm cùng bên và cách hạch bạch huyết, các mô mỡ xung quanh. Thậm trí trong một số trường hợp người bệnh cò phải loại bỏ một số mô cơ ở vùng cổ.
Thực hiện phẫu thuật ung thư tuyến giáp có thể gây nguy cơ làm tổn tương các dây thần kinh ở cổ họng, dẫn đến việc thay đổi giọng nói, gây khó khăn khi nói. Hãy hỏi kỹ bác sĩ các biện pháp chăm sóc sau khi thực hiện phẫu thuật để giảm rủi ro các tác dụng phụ.
Hóa trị
Hóa trị vẫn có thể được sử dụng để điều trị giai đoạn ung thư di căn. Tuy nhiên vì ung thư tuyến cận giáp hiếm gặp nên loại thuốc hóa trị điều trị ung thư cận giáp hiệu quả nhất vẫn chưa được tìm thấy.
Xạ trị
Xạ trị là biện pháp thường được sử dụng khi người bệnh không thể phẫu thuật loại bỏ khối u hoặc được phối hợp sau phẫu thuật để loại bỏ các tế bào ung thư còn sót lại.
Hiện chưa có nghiên cứu đánh giá cụ thể lợi ích/nguy cơ của biện pháp xạ trị do thể ung thư tuyến cận giáp quá hiếm gặp.
Điều trị hỗ trợ
Các biện pháp điều trị hỗ trợ luôn cần thiết với mỗi bệnh nhân ung thư. Mục đích của những biện pháp này là giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân thông qua giảm nhẹ các triệu chứng của ung thư, nâng cao thể trạng của bệnh nhân, giảm tác dụng phụ của các phương pháp điều trị…
Các biện pháp điều trị ung thư tuyến giáp bao gồm:
- Sử dụng thuốc: Bác sĩ thường chỉ định người bệnh sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm để giảm nhẹ triệu chứng đồng thời kết hợp với các thuốc hormon tùy theo khả năng hoạt động của tuyến giáp và tuyến cận giáp sau quá trình điều trị.
- Xây dựng chế độ sinh hoạt, luyện tập hợp lý
- Hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp
- Kết hợp các phương pháp điều trị thay thế khác: Có thể cân nhắc phối hợp các bài thuốc đông y, các biện pháp y học cổ truyển, các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe, điển hình như King Fucoidan,…
Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về ung thư tuyến cận giáp. Mong rằng bài viết đã mang lại những hiểu biết nhất định của bạn đọc về căn bệnh ung thư này.
Dược sĩ Hồng Thái