1. Ung thư da là gì?
Ung thư da là tình trạng tế bào ung thư khởi phát tại da. Các tế bào ung thư ác tính tập hợp thành khối u ác tính, chúng sinh sôi rất nhanh và di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể. Các tế bào ung thư xa thường xuất hiện ở những vùng da có tiếp xúc với ánh nắng. Có 2 loại ung thư da phổ biến tại Việt Nam là ung thư tế bào đáy, ung thư tế bào gai. Ngoài ra, ung thư da còn có loại ung thư tế bào hắc tố
Ung thư da hiện không nằm trong 10 bệnh ung thư thường gặp. Tỷ lệ mới mắc ung thư da ở Việt Nam đối với nam là 3,2/100.000 và đối với nữ là 3,1/100.000.
2. Yếu tố nguy cơ gây ung thư da là gì?
Những yếu tố làm tăng tỷ lệ mắc ung thư da bao gồm:
- Tắm nắng quá nhiều: Tắm nắng đồng nghĩa với việc da của bạn sẽ tiếp xúc với tia cực tím (UV), đây là bức xạ từ mặt trời có vai trò quan trọng đến sự phát triển của ung thư da. Bức xạ tia tử ngoại (UV) từ mặt trời là yếu tố nguy cơ chính gây ung thư da. Có hai loại bức xạ tử ngoại là UVA và UVB. Nguồn bức xạ tử ngoại nhân tạo, như đèn mặt trời và buồng tâm náng, cũng có thể gây ung thư da.
- Có làn da cực kì nhạy cảm
- Tiền sử gia đình có người bị ung thư da
- Bị tàn nhan
- Tiếp xúc với tia xạ: Những bệnh nhân phải điều trị với tia xạ như bị chàm và mụn sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư da, đặc biệt là ung thư da tế bào đáy;
- Tiếp xúc với các hóa chất độc hại: như Arsenic, Aflatoxine,… có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư da.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Những người bị suy giảm miễn dịch sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư da.
3. Dấu hiệu cảnh báo bạn bị ung thư da là gì?
Những dấu hiệu cảnh báo bạn có thể bị ung thư da bao gồm:
Cảm giác đau hoặc chảy máu trên da
Trên xa xuất hiện vết sưng đỏ, vết thương bị chảy máu và đau không thể chữa khỏi sau 4 tuần.
Nốt ruồi
Nếu xuất hiện nốt ruồi ngày càng tối mà và lan rộng, có các đốm đen xung quanh nốt ruồi thì bạn cần đi khám để tìm ra nguyên nhân.
Đỏ mặt
Đỏ mặt là tình trạng vùng da ở má, mũi, cằm bị đỏ và bỏng thời gian dài không hết, ngoài ra, còn kèm theo các mạch máu dần xuất hiện rõ dưới da. Nếu những vết này có mủ, mọc mụn hoặc có cảm giác đau thì là dấu hiệu cảnh báo bạn bị ung thư da.
Vết bới đổi màu
Vết bớt có dấu hiệu ngày càng lan rộng, có thể là triệu chứng cảnh báo sớm bạn bị ung thư da. Trường hợp bệnh đang tiến triển nặng hơn, vết bớt có thể bị đỏ, ngứa, xâm lấn khắp cơ thể.
Chàm bội nhiễm
Chàm bội nhiễm nằm tại các vị trí như lòng bàn tay, khớp, khuỷu tay chính là một trong những dấu hiệu của bệnh ung thư da.
4. Các phương pháp chẩn đoán ung thư da
Sau khi hỏi bệnh bác sỹ sẽ tiến hành khám lâm sàng và chỉ định cho bệnh nhân tiến hành một số xét nghiệm để chẩn đoán.
Khám lâm sàng
Khám lâm sàng nhằm giúp các bác sỹ tránh được sự nhầm lẫn ung thư da với các tổn thương loét, nhiễm trùng nấm, giang mai, viêm lao,…
Chụp X-Quang
Chụp X-Quang được sử dụng nhằm phát hiện và đánh giá mức độ phát triển của bệnh. Dựa vào kết quả chụp X-Quang, bác sỹ sẽ biết được tế bào ung thư đã xâm lấn sang các bộ phận khác chưa, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hợp lý.
Sinh thiết
Nếu vùng da tổn thương nhỏ khoảng 2 cm và nằm ở một số vị trí có thể sinh thiết được. Bác sỹ sẽ tiến hành sinh thiết vùng da đang nghi ngờ để chẩn đoán chính xác bệnh nhân có bị ung thư da hay không.
5. Các phương pháp điều trị ung thư da
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, cũng như các thông số thu được sau khi chẩn đoán như đặc điểm mô học của ung thư da, vị trí, kích thước, mức độ xâm lấn của tế bào ung thư mà bác sỹ sẽ đưa ra phương pháp điều trị ung thư phù hợp.
Các phương pháp điều trị ung thư da, bao gồm:
Dao lạnh
Dao lạnh là phương pháp dùng nhiệt siêu lạnh giúp phá hủy tế bào ung thư ở giai đoạn sớm bằng cách sử dụng khí Argon để đông lạnh các tế bào ung thư da. Khi đó, các tế bào ung thư sẽ bị thiếu dưỡng khí, thiếu máu cục bộ và sẽ dần hoại tử, tróc ra sau khi được giải đông bằng khí Helium.
Phương pháp dao lạnh có thể tiêu hủy khối u một cách nhanh chóng mà không làm ảnh hưởng tới các tế bào lành tính xung quanh.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là biện pháp thường được sử dụng cho tất cả các loại ung thư da. Các vùng da bị ung thư sẽ được cắt bỏ và được thay thế bởi lớp da bình thường được cấy ghép. Với ung thư tế bào hắc tố, các tế bào ung thư ăn sâu thì thường phải cắt và khoét rộng hơn.
Xạ trị
Ung thư da biểu mô tế bào đáy là loại ung thư có sự nhảy cảm cao với tia xạ trị. Do đó, với loại ung thư này, việc xạ trị áp sát có thể mang hiệu quả cao tương đương với phương pháp phẫu thuật. Trường hợp ung thư da biểu mô gai, việc áp dụng xạ trị chỉ mang hiệu quả tạm thời bởi loại ung thư này thường kháng tia xạ trị mạnh.
Hóa trị
Hóa trị là phương pháp sử dụng các thuốc, hóa chất giúp tiêu diệt tế bào ung thư da. Các thuốc hóa trị có thể sử dụng bằng đường uống, dùng tại chỗ, hoặc truyền tĩnh mạch.
Liệu pháp miễn dịch
Là phương pháp điều trị sử dụng hệ miễn dịch để chống lại các tế bào ung thư. Liệu pháp này được thực hiện bằng cách kích thích, hỗ trợ hệ miễn dịch của chính cơ thể người bị bệnh bằng một số yếu tố bổ sung hoặc đưa từ bên ngoài vào; thường được các bác sĩ sử dụng kết hợp cùng các phương pháp điều trị khác.
6. Tiên lượng ung thư da
Tiên lượng ung thư tế bào vảy
Giai đoạn | Tỷ lệ sống 5 năm đối với nam giới | Tỷ lệ sống 5 năm đối với phụ nữ |
Giai đoạn I | 95% | 98% |
Giai đoạn II | 76% | 76% |
Giai đoạn III / IV | 62% | 46% |
Tiên lượng ung thư tế bào hắc tố
Giai đoạn | Tỷ lệ sống sót 5 năm | Tỷ lệ sống sót 10 năm |
IA | 97% | 95% |
IB | 92% | 86% |
IIA | 81% | 67% |
IIB | 70% | 57% |
IIC | 53% | 40% |
IIIA | 78% | 68% |
IIIB | 59% | 43% |
IIIC | 40% | 24% |
IV | 15-20% | 10-15% |
Tiên lượng ung thư tế bào đáy của da
Đa số ung thư tế bào đáy của da đều được phát hiện ở giai đoạn sớm, bệnh thường tiến triển chậm và không xâm lấn sâu. Tiên lượng ung thư tế bào đáy của da thường rất cao lên đến 99%.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về ung thư da cũng như các phương pháp thiết yếu để điều trị căn bệnh này. Mong rằng với những chia sẻ trong bài viết có thể giúp bạn giải tỏa thắc mắc về căn bệnh ung thư da. Nếu phát sinh bất cứ câu hỏi nào, mời bạn gọi điện đến tổng đài miễn cước 18000069